Στο τρίτο μέρος του αφιερώματός μας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στίβου, μπαίνουμε στη δεκαετία του ’60, κατά την οποία δεσπόζει το όνομα του Χρήστου Παπανικολάου. Με την εμφάνισή του στο Νεπ Στάντιον της Βουδαπέστης, ο χαρισματικός άλτης του επί κοντώ θα επαναφέρει την Ελλάδα στον πίνακα των μεταλλίων και θα γεννήσει προσδοκίες για ακόμα μεγαλύτερες επιτυχίες.
Βελιγράδι 1962 (12-16 Σεπτεμβρίου)
Ελληνική συμμετοχή: 11 (10 άνδρες, 1 γυναίκα)
Μετάλλια: –
Για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα φιλοξενήθηκε στα Βαλκάνια, στο JNA Stadium, που σήμερα φέρει το όνομα Παρτίζαν και αποτελεί έδρα του ομώνυμου συλλόγου.
Η Ελλάδα συμμετείχε με 10 αθλητές και 1 αθλήτρια, τη Σοφία Λερίου στο δίσκο (έριξε 41.25), αλλά τα αποτελέσματα ήταν μάλλον αποθαρρυντικά. Μόνο ο Γιώργος Μαρσέλλος κατάφερε να περάσει γύρο στα 110 μ. εμπόδια, τρέχοντας 14.2 με ευνοϊκό άνεμο άνω του επιτρεπτού ορίου.
Οι υπόλοιπες παλιοσειρές της ομάδας, Βασίλης Σίλλης (400 μ. – 48.4), Γιώργος Παπαβασιλείου (3.000 μ. στιπλ – 9.05.8), Γιώργος Τσακανίκας (δίσκος – 48.96) και Αντώνης Κουνάδης (δίσκος – άκυρες βολές) έμειναν μακριά από τα γνωστά στάνταρ τους.
Οι πρωτάρηδες της ελληνικής αποστολής ήταν ο Εδεσσαίος Γιώργος Μεσημέρτσης του Ολυμπιακού, που πήρε μέρος στα 1.500 μ. (3.51.8) και οι 22χρονοι Θανάσης Μυλωνόπουλος (Παναθηναϊκός) στα 400 μ. εμπόδια (54.9), Χρήστος Πιερράκος (Εθνικός ΓΣ) από τη Σκάλα Λακωνίας στο ακόντιο (67.80) και Σταύρος Χατζηλαίος (Πανελλήνιος)στα 20 χλμ. βάδην (εγκατέλειψε).
Ο Χρήστος Πιερράκος στη μετέπειτα πορεία του κατέρριψε πολλές φορές το πανελλήνιο ρεκόρ. Το 1964 προκρίθηκε και αγωνίστηκε στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων. Για την επιτυχία του ο ΠΣΑΤ τον εξέλεξε αθλητή της χρονιάς. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στη λαμπαδηδρομία για το Μεξικό, η δάδα που κρατούσε εξερράγη, αλλά αυτός προτίμησε να καεί το χέρι του παρά να απορρίψει την Ολυμπιακή Φλόγα. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες το χέρι του υποτροπίασε και δεν μπόρεσε να αγωνιστεί.
Στο Βελιγράδι συμμετείχε στο επί κοντώ και ένας 21χρονος Τρικαλινός, ο Χρήστος Παπανικολάου του Παναθηναϊκού. Στη Γιουγκοσλαβία πήδηξε μόλις 4.20, αλλά λίγα χρόνια αργότερα θα έγραφε μερικές από τις χρυσές σελίδες του ελληνικού κλασικού αθλητισμού.
Βουδαπέστη 1966 (30 Αυγούστου-4 Σεπτεμβρίου)
Ελληνική συμμετοχή: 15 (14 άνδρες, 1 γυναίκα)
Μετάλλια: 1 αργυρό
Το Νεπ Στάντιον, δηλαδή το Στάδιο του Λαού (αργότερα μετονομάστηκε σε Φέρεντς Πούσκας), υποδέχτηκε 769 αθλητές και αθλήτριες από 30 χώρες. Στη Βουδαπέστη καθιερώθηκε η πρόκριση οχτώ, αντί έξι, στους τελικούς των δρόμων έως τα 800 μέτρα. Για πρώτη φορά έγινε τεστ ανίχνευσης φύλου και ηλεκτρονική χρονομέτρηση, που προκάλεσε καθυστέρηση στην έκδοση των αποτελεσμάτων.
Μετάλλιο κατέκτησαν 14 χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, χάρη στον Χρήστο Παπανικολάου. Ήταν το πρώτο για τη χώρα μας μετά 32 άνυδρα χρόνια και το χάλκινο του Χρήστου Μάντικα.
Η εθνική ομάδα ήταν πλήρως ανανεωμένη, καθώς μόνο ο Γιώργος Τσακανίκας, που έριξε 47.96 στον προκριματικό του δίσκου (στη σφαίρα δεν αγωνίστηκε λόγω αδιαθεσίας) και ο Παπανικολάου είχαν εμπειρία από προηγούμενη συμμετοχή τους στο θεσμό.
Στο επί κοντώ ο Παπανικολάου συμμετείχε με την τρίτη καλύτερη επίδοση, 5.03 που αποτελούσε βαλκανικό ρεκόρ. Στον πρωινό προκριματικό, παρά τη βροχή, πέρασε εύκολα με την πρώτη το 4.60. Το όριο ήταν 4.40.
Ο τελικός διήρκησε πέντε ώρες, από τη 1 το μεσημέρι μέχρι τις 6 το απόγευμα. Ο Παπανικολάου μπήκε στον αγώνα στα 4.60 και πέρασε με την πρώτη, όπως και τα 4.80, τα 4.90 και τα 5.00. Όταν υπερέβη τα 5.05 με τη δεύτερη προσπάθεια, αγκάλιασε τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης καθώς ο Ερβ Ντ’ Ανκός πατέρας του Φιλίπ, του προπονητή που καθοδήγησε τον Ρενό Λαβιλενί στις μεγάλες διακρίσεις του, απέτυχε τρεις φορές.
Το φαβορί του αγώνα, ο Ανατολικογερμανός Βόλφγκανγκ Νόρντβιγκ είχε αποτύχει δύο φορές, αλλά ξεπέρασε τα 5.05 με την τρίτη και στη συνέχεια και τα 5.10, ύψος που απέτυχε ο Παπανικολάου. Ο Έλληνας πρωταθλητής κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο και οι συμπατριώτες μας που βρισκόντουσαν στις εξέδρες μπήκαν στον αγωνιστικό με τις γαλονόλευκες σημαίες για να τον σηκώσουν ψηλά στα χέρια τους.
Από τους υπόλοιπους Έλληνες, μόνο ο 21χρονος Παναγιώτης Νικολαΐδης του Πανελληνίου πέρασε γύρο στα 100 μ. (10.7 στον προκριματικό, 11.0 στον ημιτελικό).
Στους προκριματικούς συμμετείχαν ακόμα: ο Κύπριος Χάρης Αϊβαλιώτης του ΓΣ Ολύμπια Λεμεσού στα 200 μ. (21.6), ο Νίκος Ρεγκούκος (Παναθηναϊκός) στα 400 μ. (48.3), ο Κύπριος Κώστας Μιχαηλίδης (Πανελλήνιος) στα 800 μ. (1.51.9), ο Νάσος Λαζαρίδης (Πανιώνιος), ένας από τους πρώτος που συνδύασαν πρωταθλητισμό και σπουδές (Πολυτεχνείο), στα 110 μ. εμπόδια (14.7), ο Κατερινιώτης Δήμος Μαγκλάρας (Ολυμπιακός) στο μήκος (7.35), ο Κορίνθιος Βαγγέλης Βλάσσης (ΑΕΚ) στο τριπλούν (15.39), ο Φραγκίσκος Πολίτης (Παναθηναϊκός) στη σφύρα (55.18), οι Νικολαΐδης, Αϊβαλιώτης, Νίκος Αργύρης (Πανιώνιος) και ο Κύπριος Γιώργος Μικελίδης (Παναθηναϊκός) στα 4Χ100 μ. (41.4), οι Ρεγκούκος, Μιχαηλίδης, Δημοσθένης Κουτσούλης (Πανελλήνιος) και Θανάσης Βογιατζής (ΑΕΚ) στα 4Χ400 μ. (3.14.2) και η Θεσσαλονικιά πολυσύνθετη αθλήτρια του Πανιωνίου και πρώην του Άρη, Χαρά Σασαγιάννη, που έτρεξε τα 80 μ. με εμπόδια σε 12.1, πήδηξε 5.62 στο μήκος και σταμάτησε στο τρίτο αγώνισμα στο πένταθλο.
Ο Βογιατζής διετέλεσε μέλος του ΔΣ του ΣΕΓΑΣ επί σειρά ετών και γενικός γραμματέας από το 2007 έως το 2012.
1ο μέρος: Οι σκαπανείς, το μετάλλιο του Μάντικα και η πρώτη γυναίκα (1934-1950)
2ο μέρος: Η χαμένη ευκαιρία του Ρουμπάνη και το ρεκόρ του Παπαβασιλείου (1954-1958)
